Зерттеу:
Алматының стартап пен венчурлық экожүйесінің бейнесі
Алматының стартап пен венчурлық экожүйесінің бейнесі
Алматының стартап және венчурлық экожүйесінің алғашқы зерттелімі Central Eurasian Venture Forum 2023 форумында таныстырылды. MOST Ventures басқарушы серіктесі Павел Көктышев негізгі қорытындыларымен бөлісті.
Біз, Орталық Азия өңіріндегі жетекші венчурлік компания ретінде, қатынасатын өңірдегі IT және инновациялық экожүйенің күйін түсінуді жақсартуға ұмытыламыз. Әсіресе, бас кеңсеміз орналасқан туған Алматы қаласын бағалаймыз. Біздің мақсатымыз ― Алматы қаласының IT және инновациялық экожүйесінің маңыздылығын және оның орасан зор әлеуетін, сондай-ақ, елге және жалпы өңірге беретін әсерін көрсету.
“
”
Павел Коктышев MOST Ventures басқарушы серіктесі
Біздің зерттеуіміздің мақсаты ― Алматының IT-нарығындағы динамика мен үрдістерді жан-жақты зерделеу, сондай-ақ, барлық мүдделі тараптар үшін өзекті ақпарат беру болды. Біздің зерттеуіміздің нәтижелері стартап-қоғамдастығын жақсы түсініп, тиімді өзара қарым-қатынас жасауға, сонымен бірге инновациялық кәсіпкерлерді қолдаудың қалалық сервистерін құруға негіз болады деп сенеміз.
Сарапшылармен, стартаптармен және инвесторлармен сұхбат, сондай-ақ 80 Алматы стартаптары мен IT-компанияларының сауалнамасына негізделген зерттеу Мost Holding бастамасы бойынша Алматы қаласы цифрландыру басқармасының қолдауымен, Rise және IDC консалтингтік агенттігімен бірлесіп жүргізілді.
“
”
Баян Конирбаев
Алматы қаласы цифрландыру басқармасының басшысы
Алматы қаласы цифрландыру басқармасының басшысы
Қазақстандағы, атап айтқанда Алматы қаласындағы АҚТ нарығы экономикалық көрсеткіштер бойынша айтарлықтай өсім көрсетуді жалғастыруда.
IT-индустрия қарқынды дамып келеді және көптеген заттар нарықтың нақты сегментіне байланысты. Аппараттық шешімдер саласында біз көптеген елдерден артта қалып отырмыз, бірақ бағдарламалық қамтамасыз ету саласында бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеумен, қаржы секторына арналған шешімдермен, e-commerce және т. б. айналысатын табысты компаниялар бар
Нуртай Абилгалиев
BTS Digital бас директоры
BTS Digital бас директоры
“
”
Қала айтарлықтай әлеуетке ие және АКТ саласын белсенді дамытуда. Қазақстанда осы салада тіркелген кәсіпорындардың 30% - дан астамы дәл Алматыда орналасқан. Қала дамыған инфрақұрылымға, білікті мамандарға қолжетімділікке, прогрессивті іскер қоғамдастыққа және бизнесті дамыту үшін қолайлы жағдайларға ие. Алматыда мемлекеттік қызметтердің 96% - ы цифрлық форматта көрсетіледі, ал халықтың 92% - ы цифрлық сауаттылыққа ие.
Алматы Қазақстандағы АКТ саласында көшбасшы болып табылады
Қала интернет-аудиторияның үлкен сегментіне ие, бұл IT-жобалар мен стартаптарды дамытуға қолайлы жағдай жасайды.
Алматыда Қазақстанның барлық АКТ мамандарының үштен бірінен астамы (34%) шоғырланған
Қазақстанның мәдени және қаржы орталығы ретінде Алматы IT-индустрияны дамыту үшін үлкен мүмкіндіктер ұсынады. Бұл шығармашылық ойлау мен инновацияны ынталандыратын әртүрлі мәдениеттер мен идеялар араласатын қала. Сондай-ақ, Алматының IT саласында жоғары білікті мамандары және бай білім беру инфрақұрылымы бар екенін атап өту маңызды. Қалада әлемдік деңгейдегі мамандарды дайындайтын және инновациялық рухты қолдайтын елдің жетекші техникалық университеттері бар. Осы зерттеудің арқасында біз оқырмандарға Алматының IT және инновациялық экожүйесіндегі ағымдағы жағдай туралы түсінік беріп қана қоймай, осы қарқынды дамып келе жатқан нарықтың мүмкіндіктерін неғұрлым тиімді пайдалану үшін стратегияларды қалыптастыруға көмектесетін түсініктер береміз деп үміттенеміз.
“
”
Павел Коктышев
MOST Ventures басқарушы серіктесі
MOST Ventures басқарушы серіктесі
Зерттеудің негізгі қорытындылары:
Соңғы жылдары стартаптар, акселераторлар, инвестициялар, корпоративтік инновациялар мен мемлекеттік қолдау санының айтарлықтай өсуі байқалды.
Алматының стартап және венчурлық экожүйесі белсенді дамып келеді
Стартаптар салықтық ынталандыруды жоғары бағалай отырып, экожүйені орта есеппен 5-тен 3-ке бағалады
Алматыда стартап негізін қалаушылардың орташа жасы 32 жасты құрайды. Фаундер әйелдердің үлесі 20% құрайды. Стартап-фаундерлердің 42% - ы кәсіпкерлік тәжірибеге ие.
Алматы стартап негізін қалаушысының бейнесі: салыстырмалы сипаттама
EdTech, E-commerce және FinTech секторлары Алматыда стартаптарды дамытудың негізгі бағыттары болып табылады
Қаржы, e-commerce, B2B-шешімдер саласында жақсы стартаптар бар.
Бірақ халықаралық экспансияға ұмытылу амбициясы байқалмайтын, бастапқы кезеңде және жергілікті фокустағы стартаптар өте көп. Биотехнология, AI, киберқауіпсіздік, роботтандыру саласында шешімдерді көбірек көргім келеді. Жалпы алғанда, B2B нарығы интернет бөлігінде заттар мен агротехнологиялар дамуының жақсы әлеуетіне ие.
Бірақ халықаралық экспансияға ұмытылу амбициясы байқалмайтын, бастапқы кезеңде және жергілікті фокустағы стартаптар өте көп. Биотехнология, AI, киберқауіпсіздік, роботтандыру саласында шешімдерді көбірек көргім келеді. Жалпы алғанда, B2B нарығы интернет бөлігінде заттар мен агротехнологиялар дамуының жақсы әлеуетіне ие.
“
”
Алексей Шаравар
Қазақстандағы Beeline Өзгерістер және IT жөніндегі директоры
Қазақстандағы Beeline Өзгерістер және IT жөніндегі директоры
Стартаптардың 48% сатылымы Қазақстандағы жергілікті нарыққа бағытталған
Қазақстандағы көптеген стартаптар тек жергілікті нарықпен шектелуді тоқтатып, экспорт мүмкіндіктеріне қарай бастауы тиіс. Басқа жолмен үлкен технологиялық әңгімелер жасалмайды. Бұл Израильде, Эстонияда, Беларуссияда бұрыннан түсінілген. Бұл елдерде әрбір ІТ-кәсіпкердің басы экспортқа, үлкен нарықтарға бұрылды.
“
”
Виталий Волянюк
қазақстандық digitalbusiness.kz порталының директоры, тең құрылтайшысы.
қазақстандық digitalbusiness.kz порталының директоры, тең құрылтайшысы.
Венчурлық қаржыландыру нарығы соңғы жылдары оң динамиканы көрсетті. Алайда, сарапшылардың пікірінше, егістік және ерте кезеңдерде инвестициялар тапшылығы бар. Тәуекелдерді азайтуға тырысатын инвесторлар, ең алдымен, тұтынушылармен келісімдері мен келісімшарттары бар өнімдерге сұранысы расталған компанияларға назар аударады. Кейбір стартаптар, әдетте, дамудың алғашқы кезеңдерінде қаржыландыруды тартудағы тәуекелдерді көреді ("басында қателіктер инвесторларды қорқытуы мүмкін") және сыртқы инвестицияларды кеңейту кезеңінде ғана тартуды жоспарлап отыр.
Стартаптарды дамытудың негізгі кедергісі қаржыландыруды тартудың күрделілігі болып табылады
Басты кедергі ― қол жетімді банктік несиелеу мен қаржыландырудың болмауы. ШОБ-тың цифрлық трансформацияға жеткіліксіз тартылуы, банк платформалары базасында сервистердің үлкен шоғырлануы.
“
”
Азиза Шужеева
"TechnoWomen" БКҰ Президенті
"TechnoWomen" БКҰ Президенті
Мұның себептері ― стартапта жұмыс істеудің тартымсыздығы, үміткерлердің жоғары жалақыға сұранысы, сондай-ақ тиісті білімі мен дағдылары бар мамандардың тапшылығы.
Респонденттердің 80% - ы кадр тапшылығы проблемасына тап болды
Назгуль Байтемирова
Особенности структурирования сделок на ранних стадиях
Особенности структурирования сделок на ранних стадиях
Стартаптардың 63% - ы алдағы 2-3 жылда экспортқа шығуды жоспарлап отыр және қолдауды қажет етеді
Жақсы экспорттық әлеуеті бар, оның ішінде қалыптасқан геосаяси жағдайды ескере отырып, мемлекетіміздің саяси және дипломатиялық ресурстарын пайдалана отырып, стартаптарды қолдауға және кедергілерді азайтуға назар аудару керек деп ойлаймын.
“
”
Бинур Жаленов
Председатель Правления АО «Национальная платежная корпорация» НБ РК
Председатель Правления АО «Национальная платежная корпорация» НБ РК
Қолдаудың ең танымал түрлері - инвестициялар мен байланыстар
Біздің зерттеуіміздің нәтижелері Алматының инновациялық кәсіпкерлер үшін барған сайын тартымды орынға айнала отырып, өзінің стартапы мен венчурлық экожүйесін белсенді дамытып жатқанын растайды. Алайда, стартаптар әлі де шектеулі қаржыландыру, ірі корпорациялармен серіктестік орнатудағы қиындықтар, білікті қызметкерлердің жетіспеушілігі және шетелдік нарықтарға шығу сияқты қиыншылықтарға тап болады.
“
”
Айнур Жантурина Зерттеу авторы